Branżowe Centrum Umiejętności w dziedzinie Leśnictwo
Utworzenie Branżowego Centrum Umiejętności (BCU) w dziedzinie Leśnictwo w branży leśnej przez partnerstwo Ministerstwa Klimatu i Środowiska – Technikum Leśnego im. Adama Loreta w Tucholi oraz Polskiego Związku Pracodawców Leśnych.
„Utworzenie Branżowego Centrum Umiejętności w dziedzinie Leśnictwo”, zostało złożone na konkurs „Utworzenie i wsparcie funkcjonowania 120 branżowych centrów umiejętności (BCU), realizujących koncepcję centrów doskonałości zawodowej (CoVEs)” organizowany przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji.
W ramach opracowania uzasadniono zgodność przedsięwzięcia z celami programu operacyjnego, strategii na poziomie krajowym oraz regionalnym. W szczególności opracowanie studium miało na celu udowodnienie, że przyjęte rozwiązania w zakresie:
-
wykonalności projektu pod względem finansowym, technicznym, organizacyjnym, prawnym,
-
trwałości projektu,
-
racjonalności finansowej oraz społecznej,
-
potrzeb rynku,
-
ochrony środowiska,
są najlepsze z możliwych oraz najbardziej optymalne pod względem ekonomicznym.
Cel przedsięwzięcia
Celem głównym projektu jest wsparcie przygotowania kadr na potrzeby nowoczesnej gospodarki w branży leśnej, poprzez utworzenie i wsparcie funkcjonowania Branżowego Centrum Umiejętności z dziedziny leśnictwa do 30.06.2026 i przeszkolenie 410 uczestników, w tym 115 uczniów, 250 osób dorosłych, 45 nauczycieli kształcenia zawodowego do 30.06.2026.
Następne cele wynikają z dualnego systemu kształcenia zawodowego, ściśle związanego z rynkiem pracy i z potencjalnymi pracodawcami. Sugeruje to możliwość rozbudowywania, bądź zmiany niektórych kompetencji i umiejętności dla uczniów o pojawiające się nowe wyzwania np. powrót do szerszego wykorzystania ubocznego użytkowania lasu, udział leśników w procesie wykorzystania arbomasy na cele energii odnawialnej czy też rozwój budownictwa drewnianego. Koncepcyjna zmiana modelu kształcenia przyszłych leśników podczas praktycznej nauki zawodu z modelu produkcyjnego na model związany z zarzadzaniem zasobami przyrody.
Partner
podmiot branżowy o ogólnopolskim zasięgu działania, co wynika ze statutu tego podmiotu:
Polski Związek Pracodawców Leśnych (PZPL) to organizacja działająca na rzecz przedsiębiorców leśnych, branży usług leśnych i szeroko rozumianego leśnictwa. PZPL to związek pracodawców, który zrzesza kilkudziesięciu przedsiębiorców w zakresie szeroko rozumianego leśnictwa. Do podstawowych celów Związku należy ochrona praw i interesów społecznych i gospodarczych Członków Związku oraz reprezentowanie ich wobec organów władzy, a także wobec zleceniodawców i kontrahentów. PZPL chce również m.in. oddziaływać na kształtowanie rozwiązań prawnych uwzględniających interesy zrzeszonych w Związku podmiotów, inicjować działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy w branży leśnej, a także tworzyć atmosferę społecznego zaufania do zrzeszonych w Związku podmiotów. Ważnymi zadaniami PZPL są również organizowanie i wspieranie kształcenia Członków w sferze ich działalności zawodowej oraz integrowanie zrzeszonych Członków.
Partner w przeciągu ostatnich 3 lat organizował szkolenia m.in. z następującej tematyki:
-
„Zarabiaj poza lasem – dywersyfikacja działalności firmy leśnej” – nabycie kompetencji związanych z aktywnym szukaniem nowych obszarów działalności biznesowej
-
„WINDYKACJA NALEŻNOŚCI W FIRMACH LEŚNYCH”
-
Odpowiedzialność pracodawcy i osób kierujących pracownikami w zakresie bhp
-
Koordynacja prac w lesie
-
Konsorcjum przy pracach leśnych – podział obowiązków i odpowiedzialności
-
Bezpieczna praca drwala.
Streszczenie przedsięwzięcia
Projekt zakłada stworzenie BCU przy Technikum Leśnym w Tucholi, które od lat zajmuje 1 miejsce w rankingach wśród techników leśnych. Planuje się uruchomienie głównej lokalizacji BCU na parterze internatu szkoły z ułatwionym dojazdem i dostępem z zewnątrz budynku (w tym dla os z niepełnospr. ruchową). Po przeprowadzeniu prac remontowo budowlanych powstanie zaplecze edukacyjne - m.in. sala wykładowa - ok 120 m2 wraz z dostępem zewnętrznym - taras, rampa wjazdowa oraz korytarzem ok. 60 m2 wewnątrz budynku (min. in. Sanitariaty, aneks kuchenny).
Kolejne pomieszczenia związane z funkcjonowanie BCU to pomieszczenie warsztatowe (ok. 50 m2) oraz wiata warsztatowa (ok. 60 m2). Pomieszczenia te wymagają remontu i adaptacji na potrzeby BCU oraz wyposażenia w sprzęt i urządzenia warsztatowe. Planuje się także modernizację terenu parkingu (ok 1000 m2), gdzie powstanie plac manewrowy i będzie możliwość realizacji szkoleń w warunkach terenowych.
Zakupione zostaną także niezbędne do stworzenia BCU sprzęty, m.in. wyposażenie warsztatów - Symulator naprężeń kłody, symulator maszyn leśnych, forwarder i harwester, symulator przyczepy leśnej: przyczepa z żurawiem, elektroniczny trenażer strzelecki, a także sprzęty TIK – m.in. laptopy, drony wykorzystywane w leśnictwie, itp.
W realizacji BCU główny nacisk zostanie położony na tworzenie i rozpowszechnianie wiedzy – m.in. nowatorskich materiałów edukacyjnych, nowych programów szkoleniowych, które będą upowszechniane między innymi szkołami leśnymi i innymi podmiotami m.in. poprzez platformy do zdalnego nauczania, czy autorską aplikację Szkoły „Leśnik”.
BCU rozszerzy działalność szkoły w zakresie współpracy między różnymi interesariuszami z branży leśnej – m.in. Lasami Państwowymi, Zakładami Usług Leśnych, a także przedstawicielami branż pokrewnych (np. drzewnej). Przedstawiciele BCU będą organizować m.in. spotkania tematyczne dla przedstawicieli branży, konkursy umiejętności branżowych, turnusy kształcenia dla młodocianych. Prowadzone będą stałe konsultacje kierunku rozwoju BCU z przedstawicielami Rady BCU – przedstawicielami Ministerstwa Klimatu, JST, innych szkół oraz przedsiębiorstw z branży leśnej.
Planuje się także organizacje szkoleń tematycznych dla 410 osób, dzięki czemu przedstawiciele branży i uczniowie zdobędą wiedzę przydatną na rynku pracy.
Partnerzy projektu posiadają wystarczające środki i zasoby oraz zdolność organizacyjną i doświadczenie do wdrożenia projektu. Nie ma zatem żadnego zagrożenia, co do stabilności prawnej, instytucjonalnej i finansowej projektu.
Podsumowanie przeprowadzonych analiz i ich wyniki wraz z rekomendacjami
Potrzeba realizacji przedsięwzięcia wynika przede wszystkim z braków kadrowych – braku wyspecjalizowanych pracowników w branży leśnej i konieczności dostosowania umiejętności i kwalifikacji pracowników i przyszłych pracowników do zmieniającej się branży leśnej. Zawody leśne (w tym t. leśnik i operator maszyn leśnych) należą do deficytowych w Polsce, stąd konieczność zapewnienia kadry dla tej branży. Leśnictwo obecnie podlega bardzo gwałtownym procesom zmian (m.in. informatyzacja, konieczność podejmowania działań niwelujących ryzyka klimatyczne, skokowy wzrost cen surowca drzewnego, powstające nowe specjalizacje – np. arborysta), stąd konieczne jest stworzenie miejsca, które będzie w stanie elastycznie dopasowywać ofertę szkoleniowo – edukacyjną do potrzeb rynku, ale także kojarzyć naukę (szkoły zawodowe i uczelnie) z biznesem.
Przedsięwzięcie będzie realizowane przez Technikum Leśne w Tucholi i PZPL na zasadzie partnerstwa. Zaangażowanie do stworzenia BCU Technikum Leśnego – państwowej jednostki organizacyjnej, podlegającej pod Ministerstwo Klimatu i Środowiska, której roczne wydatki sięgają ponad 11 mln zł, daje gwarancję sprawnej realizacji i rozliczenia projektu. Oprócz środków uzyskiwanych na działalność edukacyjną pochodzącą z MKiŚ, Technikum prowadzi także działalność odpłatną, która w 2021 osiągnęła wartość 1 058 111,30 zł, dzięki czemu jest w stanie zapewnić wykonalność ekonomiczno - finansową projektu, a w okresie trwałości BCU – ciągłość finansowania.
Włączenie wybranego w konkursie Partnera – Polskiego Związku Pracodawców Leśnych pozwoli na włączenie do BCU podmiotu reprezentującego biznes, firmy z branży leśnej, który zna problemy pracodawców, występuje w ich imieniu i może z ich perspektywy wskazywać kierunki rozwoju w BCU.
Po zrealizowaniu przedsięwzięcia, Wnioskodawca zobowiązuje się do zachowania trwałości proj przez min. 3 lata. W okresie trwałości przedsięwzięcia BCU będzie realizowało zadania zgodnie z przepisami prawa oświatowego. Cały czas będzie prowadzona działalność związana z pozyskiwaniem środków zewnętrznych na prowadzenie działalności BCU. Działalność edukacyjno – szkoleniowa w okresie trwałości będzie opierać się na dalszym realizowaniu szkoleń dla poszczególnych grup docelowych, na dalszym upowszechnianiu stworzonych w ramach projektu materiałów dydaktycznych i edukacyjnych. Działalność integrująco-wspierająca w okresie trwałości będzie opierać się przede wszystkim na dalszym kojarzeniu poszczególnych aktorów trójkątów wiedzy - m.in. poprzez organizowanie spotkań tematycznych, uczestnictwo w konferencjach, stałych kontaktach z pracodawcami z branży leśnej, itp. Wnioskodawca przewiduje w okresie trwałości także możliwość odpłatnego udostępniania infrastruktury dydaktyczno-lokalowej na cele edukacyjno-szkoleniowe. Działalność innowacyjno-rozwojowa będzie prowadzona głównie przez upowszechnianie nowatorskich rozwiązań w kształceniu zaw. związanych z daną dziedziną – upowszechniane będą materiały szkoleniowe, założenia programowe do szkoleń, itp. Działalność doradczo-promocyjna będzie skupiać się na obecności BCU na platformie INFOZAWODOWE, m.in. poprzez zamieszczanie materiałów dotyczących danej dziedziny.
Zakres tematyczny szkoleń w projekcie
Lider:
A. Operator maszyn typu harwester/ forwarder
Podmiot branżowy (PZPL) wraz z TL przygotuje i wystąpi do ministra właściwego z wnioskiem o włączenie co najmniej jednej kwalifikacji z zakresu edukacji pozaformalnej (sektorowej) odpowiadającej na potrzeby danej dziedziny, do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji. Jednocześnie PZPL w ramach przedsięwzięcia podejmie wszelkie działania, przewidziane przepisami prawa, tak aby dla zgłoszonej kwalifikacji pełnić funkcję instytucji certyfikującej w ramach Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.
B. Kurs operatorów żurawi przenośnych
C. Drwal/pilarz
D. Brakarz
E. Psychologia biznesu, prawo zam. publicznych, przygotowanie SIWZ, prawo pracy
F. Kompetencje kluczowe na rynku pracy
G. Szkolenie w zakresie pierwszej pomocy (z opcją dostosowania do zawodu-stanowiska pracy)
H. Budowa i eksploatacja bezzałogowych statków powietrznych wykorzystywanych w leśnictwie
I. Wykorzystywanie w nauczaniu e-podreczników oraz e-zasobów/e-mat. dydakt.
J. Szkolenie MS Word - operacje podstawowe
K. Szkolenie MS Word - operacje średnio-zaawansowane
L. Szkolenie MS Excel operacje podstawowe
M. Wykorzystanie w pracy leśnika technologii informacyjno-komunikacyjnej ICT
N. Szkolenie z zakresu pielęgnacji drzew
O. Strażnik leśny
P. Warsztaty dziennikarskie dla edukatorów leśnych
Q. Sygnalistyka
R. Elementy ochrony lasu związane z trwale zrównoważona gospodarką
S. Ochrona przyrody w lasach
T. Dobre praktyki leśne
Partner:
A. Koordynator w firmie leśnej – podstawowe zadania i funkcje
B. Mechanik w firmie leśnej
C. Technologia mechanicznego wykonywania trzebieży
D. Technologia mechanicznego wykonywania przygotowania gleby pod odnowienia
E. Technologia mechanicznego wykonywania sadzenia
F. Technologia mechanicznego wykonywania pielęgnacji upraw
G. Technologia mechanicznego wykonywania czyszczeń
H. Zamówienia publiczne w firmie leśnej
I. Praktyczne aspekty prowadzenia usługowej firmy leśnej w Polsce
J. Dywersyfikacja w biznesie leśnym
K. Motywowanie pracowników w firmie leśnej
L. Zarządzanie kadrą w firmie leśnej
M. Wystąpienia publiczne i medialne - jak rozmawiać o lesie
N. Zapobieganie konfliktom w gospodarce leśnej
O. Przygotowanie oferty w przetargu na usługi leśne
P. Jak zostać przedsiębiorcą leśnym w Polsce?
Q. Promocja leśnictwa w lokalnych mediach
R. Koordynator w firmie leśnej – podstawowe zadania i funkcje